7
Augustมือใหม่หัดทำสมาธิ เริ่มต้นยังไงดีนะ
พุทโธ พุทโธ… หลายคนอาจนึกถึงคำนี้ในใจเวลาพยายามข่มใจไม่ให้โกรธใคร ซึ่งเป็นหนึ่งในหลักการทำสมาธิคือ จดจ่อกับลมหายใจ หรือสิ่งที่เกิดขึ้น ณ ปัจจุบัน แต่ความจริงแล้ว การทำสมาธิไม่จำเป็นต้องทำเมื่อมีอารมณ์โกรธ หรือคิดฟุ้งซ่าน เพราะการทำสมาธิเป็นประจำมีประโยชน์กว่าที่คิด
แต่ว่า การทำสมาธิเนี่ย ก็ไม่ใช่เรื่องง่าย สำหรับทุก ๆ คนถูกมั้ย บางคนทำได้ไม่กี่นาที ก็รู้สึกเมื่อย เหนื่อยและไม่อยากทำต่อแล้ว เหมือนมีมารผจญเราทุกครั้งไป วันนี้มูลาขออาสาแนะนำเคล็ดลับเพื่อการทำสมาธิ เพื่อให้เราได้ประโยชน์อย่างเต็มที่ และทำได้ต่อเนื่องกันนะ ไปดูกันเลย
ทำสมาธิมีประโยชน์อย่างไรบ้าง
อย่างที่แนะนำไปข้างต้น การทำสมาธิไม่จำเป็นต้องทำเมื่อมีอารมณ์ขุ่นมัว หรือรู้สึกไม่สบายใจเท่านั้น เพราะการทำสมาธิมีประโยชน์อื่นๆ ไม่ว่าเป็นทางจิตใจ อารมณ์ หรือทางสุขภาพร่างกาย มีงานวิจัยที่ระบุข้อดีของการทำสมาธิไว้ทั้งนั้น
อ้างอิงข้อมูลจากเว็บไซต์พบแพทย์ (Pobpad.com) ประโยชน์ของการทำสมาธิด้านจิตใจและอารมณ์ ได้แก่
- ช่วยให้จิตใจจดจ่ออยู่กับปัจจุบัน
- ช่วยเพิ่มความสามารถในการรับมือความเครียด
- ช่วยลดอารมณ์หรือความคิดในแง่ลบ
- ช่วยเพิ่มจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์
- ช่วยเพิ่มความอดทนอดกลั้น
- ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการเรียนหรือการทำงาน
นอกจากนี้ ยังพบประโยชน์ของการทำสมาธิในการรักษาโรคอีกด้วย เช่น
- ลดภาวะซึมเศร้าหรือความวิตกกังวล
- บรรเทาอาการร้อนวูบวาบของผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน
- บรรเทาอาการปวดศีรษะจากความเครียด
- ลดอาการนอนไม่หลับ
- บรรเทาอาการปวดเรื้อรังต่าง ๆ
- บรรเทาโรคที่อาจเกี่ยวข้องความเครียด เช่น โรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ โรคหอบหืด เป็นต้น
หากเพื่อน ๆ ต้องการได้รับประโยชน์ที่บอกไปอย่างเต็มที่แล้วละก็ ไม่ใช่แค่ว่าทำซ้ำ หรือ 2 ครั้งจะเพียงพอ ข้อมูลจาก สสส. (สำนักศูนย์เรียนรู้สุขภาวะ) แนะนำว่า ควรทำสมาธิวันละ 10 – 30 นาที เพื่อให้เห็นความเปลี่ยนแปลง
เคล็ดลับฝึกสมาธิแบบไม่ทรมาน
หลังจากเข้าใจประโยชน์ของการทำสมาธิไปแล้ว หลาย ๆ คนก็อยากพุ่งตัวไปทำสมาธิกันเลยใช่ไหม ช้าก่อน ขอให้เพื่อน ๆ มือใหม่ได้ลองดูเทคนิคการทำสมาธิที่ใช้ได้อย่างสากล ไม่ใช่หลักการเฉพาะชาวพุทธ เพื่อน ๆ ที่นับถือศาสนาอื่น ๆ ก็สามารถลองทำกันได้ ดังนี้
- ตั้งเป้าหมายในการตั้งสมาธิแบบง่าย ๆ
หากจะทำสมาธิได้อย่างต่อเนื่อง เพื่อน ๆ ควรเริ่มตั้งเป้าหมายที่ทำได้จริง เช่น วันละ 10 นาทีก่อนนอน ของทุกวัน การจัดเวลาใดเวลาหนึ่งระหว่างวันจะทำให้เราทำสมาธิได้อย่างเป็นกิจวัตร เป้าหมายของเพื่อน ๆ อาจระบุด้วยว่าอยากทำสมาธิแบบใด นั่ง เดิน ยืน หรือนอน สามารถสลับกันไป จะได้ไม่เบื่อหาต้องทำสมาธิอย่างต่อเนื่อง - เลือกสถานที่ เวลาและเสื้อผ้าที่เหมาะสม
หลังจากมีเป้าหมายในการทำสมาธิแล้ว ก่อนเริ่ม ควรเลือกสถานที่ที่เหมาะสม เช่น พื้นที่เงียบ ๆ ในบ้าน หาเสื่อ ที่รองนั่งหรือเก้าอี้ที่นั่งสบาย เพื่อการทำสมาธิ เลือกเวลาที่เราจะไม่ง่วงหรือเหนื่อยล้าเกินไปในการทำสมาธิ รวมทั้งเลือกใส่เสื้อผ้าที่สบาย ไม่รัดแน่นจนเกินไป เพื่อให้เราไม่รู้สึกปวดเมื่อยนั่นเอง - พยายามพักความคิดรบกวนระหว่างวัน ก่อนเริ่มทำสมาธิ
ระหว่างวัน เพื่อน ๆ ก็คงต้องเจอเรื่องเครียด เรื่องน่าปวดหัวหรือปัญหาที่ยังแก้ไม่จบ แต่ก่อนทำสมาธิทุกครั้ง ขอให้ย้ำเตือนกับตัวเองว่า จะพักเรื่องราวเหล่านั้นไว้ก่อน เพื่อจะได้จดจ่อกับปัจจุบัน ทำสมาธิได้อย่างเต็มที่
- เริ่มทำสมาธิ โดยสังเกตการณ์เปลี่ยนแปลงของร่างกาย หรือลมหายใจ
อันนี้แล้วแต่เทคนิคของแต่ละคน แต่เทคนิคเบสิกในการทำสมาธิ คือการที่เราสังเกตความเปลี่ยนแปลงของร่างกาย เช่น หน้าท้องยืดยุบ หรือลมหายใจกำลังเข้าออกอย่างไรบ้าง เพื่อลดความฟุ้งซ้านต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น
- เปิดเพลงหรือเสียงบรรยายเพื่อการทำสมาธิ
สำหรับหลายคนที่รู้สึกว่า การทำสมาธิแบบเงียบ ๆ ยากเกินไป ยังไงก็ไม่รอด เพื่อน ๆ ลองหาเพลงบรรเลงเพื่อการทำสมาธิ เพื่อสร้างบรรยากาศการทำสมาธิ หรือลองหาเสียงบรรยาย แนะนำการทำสมาธิว่า ช่วงไหนควรทำอย่างไร ซึ่งหาได้ง่ายมาก ๆ ไม่ว่าจะเป็นเว็บไซต์ ยูทูป หรือแอปพลิเคชันเพื่อการสมาธิก็ช่วยพาเพื่อนทำสมาธิได้ยาวนานมากขึ้น
- อย่าพยายามข่มความรู้สึกที่เกิดขึ้นระหว่างการทำสมาธิ
จุดประสงค์อย่างหนึ่งของการทำสมาธิ คือการที่เรารู้ว่าตอนนี้กำลังเกิดอะไรขึ้นบ้าง มีอะไรมากระทบจิตใจของเรา หรืออารมณ์ของเราเปลี่ยนแปลงไปอย่างไรบ้าง ไม่ได้หมายความว่าเราต้องบังคับจิตให้ว่างเปล่าไปตลอดการทำสมาธิ เมื่อไหร่ก็ตามที่เรามีความรู้สึกใดๆ เราควรตระหนักว่าเป็นเรื่องธรรมชาติ และคอยเฝ้าดูว่าอารมณ์อันนี้จะเปลี่ยนแปลงหรือหายไปอย่างไรต่างหาก ทำให้เราเข้าใจอารมณ์ของเรามากขึ้นนั่นเอง
รู้ประโยชน์และเทคนิคการทำสมาธิแบบนี้แล้ว หวังว่าเพื่อน ๆ จะได้ทำสมาธิได้ต่อเนื่องสมใจอยาก และได้ประโยชน์จากทำสมาธิแบบเต็มที่เลยนะ มูลาเป็นกำลังใจให้เพื่อน ๆ มือใหม่หัดทำสมาธินะ
ที่มา:
https://thaicam.go.th/wp-content/uploads/2019/06/7-2.pdf
https://www.insider.com/guides/health/mental-health/meditation-tips-for-beginners
บทความ: MULA Learning
รูปประกอบ: MULA Learning
