ในทุก ๆ วันนี้คงไม่มีใครไม่รู้จักสินทรัพย์อย่าง “ทองคํา” เป็นแน่แท้ เพราะนี่คือหนึ่งในแร่โลหะที่มีทั้งความสวยงาม แถมยังหายาก และมีมูลค่าสูงมาก ซึ่งเจ้าทองคำที่ว่านี้นั้นอยู่คู่การค้าขายแลกเปลี่ยนมาอย่างช้านาน แต่เพื่อน ๆ เคยสงสัยกันหรือไม่ว่า... อะไรที่ทำให้เจ้าแร่ที่ “เคยธรรมดา” กลับมีมูลค่าพุ่งสูงขึ้นอย่างมหาศาลจนกลายเป็นสินทรัพย์ที่ไม่ว่าคนหาเช้ากินค่ำอย่างเรา ๆ หรือแม้แต่เศรษฐีตัวเป้ง ระดับบิ๊กของนานาประเทศ ก็อยากที่จะได้มันมาครอบครองกันทั้งสิ้น

ถ้าอยากรู้คำตอบแล้วล่ะก็... ไปกันเลย!

จุดเริ่มต้นของทองคำ

ในอดีตอันไกลโพ้น... มนุษย์นั้นยังไม่ได้ให้มูลค่ากับทองคำมากเท่ากับทุก ๆ วันนี้นั้น โดยหลักฐานชิ้นแรกของความเกี่ยวข้องระหว่างมนุษย์อย่างเรา ๆ กับแร่แวววาวชนิดนี้สามารถสืบหาได้ไกลที่สุดคือเมื่อราว ๆ 40,000 ปีก่อน ซึ่ง ณ ขณะนั้นเป็นช่วงของยุคหินนั่นเอง โดยจากหลักฐานทางธรณีวิทยาได้ทำการค้นพบทองเป็นครั้งแรกในสภาพของ “เกล็ดทอง” ภายในถ้ำของมนุษย์ยุคหินเก่า ซึ่งน่าเสียดายที่นี่เป็นสิ่งเดียวที่สามารถค้นพบได้ และนั่นทำให้ไม่มีเครื่องยืนยันอย่างเป็นหลักเป็นฐานว่ามนุษย์ในยุคนั้นให้ค่ากับมันแต่อย่างได้ เหล่านักวิทยาศาสตร์ก็เพียงแต่ได้สันนิษฐานว่าพวกเขาอาจจะแค่เอามาเก็บไว้เพราะมันดูแปลกตาดีก็เป็นได้

แต่ทั้งนี้หากเราจะมองหาถึงจุดเริ่มต้นของการเป็น “แร่มากมูลค่า” ของทองคำ เราก็ต้องย้อนเวลากลับไปเป็นระยะเวลา 6,000 กว่าปีก่อน ซึ่งถือเป็นช่วงเวลาแรกเริ่มที่สังคมมนุษย์นั้นให้ “คุณค่า” แร่ชนิดนี้เป็นครั้งแรก โดยในอดีตกาลทองคำมักจะมีความเกี่ยวข้องกับพิธีกรรมทางศาสนา ซึ่งสะท้อนถึงความมั่งคั่ง มั่งมี ความอุดมสมบูรณ์ทุกประการ หรือเพื่อเป็นสัญลักษณ์ของความมีอำนาจ ความรุ่งเรืองนั่นเอง โดยหลักฐานแสดงให้เห็นว่าทองคำจำนวนมากจะอยู่ในโซนเอเชียตะวันตก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศอียิปต์ ที่เราต่างก็รู้ดีว่าเป็นที่มีอารยธรรมมาอย่างช้านาน และมีการค้นพบเครื่องประดับทองคำซึ่งมีอายุราว ๆ 4,000 ปีก่อนนั่นเอง

ทั้งนี้ตามหน้าประวัติศาสตร์ได้มีการจารึกถึงเครื่องทองเก่าแก่ที่สุดที่สามารถค้นพบได้ โดยนักธรณีวิทยาไปเจอมันเข้าที่เมืองวาร์นา ประเทศบัลแกเรีย เมื่อ พ.ศ. 2515 และสำรวจอายุได้ออกมาประมาณ 6,600 ปีนั่นเอง

อะไรที่ทำให้ทองคำมีมูลค่ามาก

เมื่อประวัติศาสตร์ได้มีการหล่อหลอม “คุณค่า” ของแร่สีแวววาวชนิดนี้มาอย่างช้านาน นั้นก็ทำให้ “ความต้องการ” ในแร่ดังกล่าวนั้นเพิ่มไปตามกาลเวลาเช่นเดียวกัน เสมือนมันได้ “ฝังรากลึก” ไปในสังคมเราไปโดยปริยาย ซึ่งหลังจากที่หลักฐานแสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่าการใช้งานทองคำอย่างเฟื่องฟู เมื่อ 4,000 ปี ก่อน หลังจากนั้นการทำเหมืองแร่ทองคำก็กลายเป็นอุตสาหกรรมที่มีการเติบโตอย่างต่อเนื่อง โดยผู้ชักนำอุตสาหกรรมเหล่านี้ก็คือสหรัฐอเมริกานั่นเอง

ทั้งนี้ตลอดหลายศตวรรษที่ผ่านมาทองคำก็ได้ผันตัวเป็น “สกุลเงิน” ที่ดีที่สุด และกลายมาเป็นพื้นฐานของระบบการเงินอย่างที่เรา ๆ เห็นกันในปัจจุบัน ถึงกับมีการกําหนดมาตรฐานเงินตราที่อิงทองคํา ที่เรียกว่า มาตรฐานทองคํา (Gold Standard) กันเลยทีเดียว นอกจากนี้รัฐบาลในหลาย ๆ ประเทศ รวมไปถึงสถาบันการเงินต่าง ๆ และบุคคลทั่วไปต่างก็นิยมลงทุนเก็งกําไร และกักตุนทองคําแท่งทองคําเพื่อใช้เป็นหลักประกันทางการเงิน และมักจะเก็บสะสมอยู่ในรูปของ “ทองคําแท่ง” (gold bullion) เพราะว่ามีต้นทุนการผลิตต่ำง่ายต่อการจัดการ และเก็บรักษา นั่นเอง

ปัจจุบันเราใช้ทองคำทำอะไรบ้าง

นอกเหนือจากเรื่องเงิน ๆ ทองคำนั้นก็ยังมีประโยชน์ต่ออุตสาหกรรมมากมายทั่วโลก โดยประโยชน์ของทองคำนั้น จะมีอยู่ตามด้านต่าง ๆ ดังนี้

• ทองคํากับอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์
  ทองคํานั้นมีประโยชน์ต่ออุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์เป็นอย่างมาก โดยเฉพาะในกระบวนการผลิตอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เช่น โทรศัพท์มือถือ เครื่องคิดเลข โทรทัศน์ คอมพิวเตอร์ เป็นต้น เนื่องจากอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เหล่านี้มักง่ายต่อการเกิดสนิม และการผุกร่อน โดยเฉพาะจุดเชื่อมต่อที่ของอุปกรณ์ขนาดเล็ก ทองคําจึงถูกนํามาใช้เป็นตัวนํากระแสไฟฟ้าตามจุดเชื่อมต่อวงจรไฟฟ้า เพราะทนทานต่อการผุกร่อน อย่างไรก็ตามแม้ทองคําจะถูกใช้ในอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เพียงปริมาณเล็กน้อย แต่ลองนึกดูว่าทุกปีมีการผลิตโทรศัพท์มือถือออกมาเกือบล้านล้านเครื่อง เมื่อรวมทั้งหมดแล้วเราต้องใช้ทองคําไปเท่าไหร่

• ทองคํากับการทำฟัน
  ลองนึกว่าถ้าเรานําเหล็กมาใช้ในการอุดฟันคงไม่ดีแน่ เนื่องจากทันตแพทย์คงต้องใช้เครื่องมือของช่างตีเหล็ก มาทํากับฟันของเรา และรอยยิ้มของเราจะขึ้นสนิมภายในไม่กี่วันและยังต้องทําใจยอมรับรสชาติสนิมในปากไปตลอด นี่คือเหตุผลที่ว่าทําไมทองคําถึงถูกนํามาใช้ในทางทันตกรรม เพราะเป็นโลหะที่ไม่ทําปฏิกิริยากับสารอื่นได้ง่าย ไม่ก่อให้เกิดการแพ้ต่อร่างกาย และง่ายต่อการทํางานของทันตแพทย์ แถมยังดูสวยงามอีกด้วย

• ทองคํากับการแพทย์
  เพื่อน ๆ รู้หรือไม่ว่าอาการป่วยบางประเภทสามารถรักษาได้ด้วยทองคำ ยกตัวอย่างเช่น โรคเปลือกตาปิดไม่สนิทซึ่งเป็นภาวะที่ผู้ป่วยไม่สามารถปิดเปลือกตาได้สนิท ซึ่งวิธีการรักษษก็คือจะทำการ “ฝัง” ทองคำเข้าไปในเปลือกตาด้านบนเพื่อเป็นน้ําหนักถ่วงให้เปลือกตาปิดนั่นเอง

• ทองคํากับยานอวกาศ
  ด้วยความที่ทองคําเป็นวัสดุที่เชื่อได้ว่าทนทานที่สุด นี่คือเหตุผลที่ว่าทําไมทองคําถึงถูกใช้ในการสร้างยานอวกาศ ทุก ๆ ลําเลยก็ว่าได้

• ทองคํากับการมอบรางวัล และยศถาบันดาศักดิ์
  ด้วยความที่ทองคำนั้นเป็นโลหะที่แสดงถึงคุณค่าอันสูงส่ง นั่นจึงทำให้การมอบรางวัล หรือยศถาบันดาศักดิ์ นั้นมักจะใช้แร่ชนิดดังกล่าวมาผลิตเป็นวัตถุต่าง ๆ เพื่อแสดงคุณค้าด้านนี้นั่นเอง

มาถึงตรงนี้เพื่อน ๆ ก็คงจะเห็นเลยว่า ทองคำ นั้น “ไม่ธรรมดา” มากกว่าที่เราเคยจินตนาการไว้เสียอีก เพราะนอกจากจะใช้เป็นสินทรัพย์รักษามูลค่าได้แล้ว ยังสร้างคุณประโยชน์ต่อมวลมนุษยชาติอีกมากมาย ฉะนั้นหากรู้แบบนี้แล้ว ถ้ามีโอกาสก็อย่าลืมหาทองคำเก็บเอาไว้บ้างล่ะ แร่ดีขนาดนี้ ยังไงก็ไม่เสื่อมมูลค่าอย่างแน่นอน

บทความ: MULA Learning
รูปประกอบ: MULA Learning